گفتگو با دکتر محمدحسین مروت استادیار و رئیس مرکز شتاب دهنده معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شیراز
«یادم نمی‌رود؛ همیشه با دوچرخه رکاب می‌زدم و به کتابخانه عمومی می‌رفتم. شاید ۹۰ درصد کتابهای آنجا را خوانده باشم.»
عابد نعمتی گروه گزارش: این را دکتر محمدحسین مروت استادیار و رئیس مرکز شتاب دهنده معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شیراز می‌گوید.
مدیون مطالعه
دکتر محمدحسین مروت سال ۱۳۶۲ خورشیدی در نی‌ریز به دنیا آمد و به گفته خودش چیزی که در مقطع راهنمایی باعث تحول در زندگی‌اش شد، ثبت‌نام در کتابخانه عمومی توسط پدر و مادرش بود.
می‌گوید: «یادم نمی‌رود؛ همیشه با دوچرخه پا می‌زدم و به کتابخانه عمومی می‌رفتم. شاید ۹۰ درصد کتابهای آنجا را خوانده باشم.»
او سال ١٣٧٧ و در مقطع دبیرستان رشته تجربی را انتخاب کرد؛ آن هم در شرایطی که بیشتر دانش‌آموزان رشته ریاضی را انتخاب می‌کردند. اما او به توصیه پدر و مادر و علاقه خودش نگاه کرد.
محمدحسین در کنکور سراسری سال ۱۳۸۰ با رتبه کشوری ۹۴۷ در رشته داروسازی شیراز قبول شد؛ انتخابی خوب که به آن علاقه داشت.
به گفته خودش جو دانشکده داروسازی شیراز طوری است که دانشجوها را به پژوهش خیلی علاقه‌مند می‌کند.
رتبه اول کشور
او در ترم دوم تحصیلی و از بهار سال ۱۳۸۱ به خاطر علاقه شخصی به سراغ زبان آلمانی رفت و بعد از ۳ سال پیشرفت در آن، زبان فرانسوی را هم فرا گرفت.
به بیان وی، در رشته تخصصی داروسازی همیشه یکسری همایش‌های تخصصی برگزار می‌شود. محمدحسین به خاطر داشتن اطلاعات در زبان آلمانی و زبانهای باستانی ایران مثل پهلوی، توانست در همایش دانشجویان داروسازی سراسر کشور که آبان‌ماه ١٣٨٤ برگزار شد، یک مقاله تهیه و در رشته تخصصی خودش رتبه اول کشوری را کسب کند. مقاله‌ای که در مجله داخلی فرهنگستان علوم ایران منتشر شد و الگوی درمانی ایران پیش از اسلام را تشریح کرد.
برای این محقق رشته تخصصی بیوتکنولوژی دارویی که در آن بیشتر با گونه‌های زنده سلولی کار می‌شود، جالب بود. آن هم در استان فارس که به گفته وی خاک آن استعداد بالقوه‌ای در این زمینه دارد و غنی از ریزجلبکهایی سرشار از مواد آنتی‌باکتریال و مغذی است.
ثبت ٩٠ ژن جدید
می‌گوید: «در سالهای ١٣٨٥ و ١٣٨٦ توانستم حدود ٩٠ گونه میکرو ارگانیسم، ریزجلبک و باکتری جدید را شناسایی و ژن آنها را در پایگاه جهانی ژنها ثبت کنم.»
بنابراین ٩٠ ژن جدید به نام کشورمان ثبت شد.
محمدحسین در ادامه توانست مواد سازنده آنها را نیز شناسایی و اجزای آن را تحلیل کند. به گفته وی، گونه‌های ریز جلبکی همیشه از اسیدهای چرب و مواد چربی گوناگون غنی هستند. اسیدهای چربی که هم اهمیت دارویی دارد و هم می‌شود آن را به یک ماده سوختی به نام بایودیزل تبدیل کرد.
مقالات او در این زمینه در مجلات آمریکایی و انگلیسی به چاپ رسید و پس از آن توانست آن را در جشنواره علوم پزشکی رازی در سال ١٣٨٨ شرکت دهد و رتبه اول را در این همایش به عنوان پژوهشگر جوان کشور کسب کند.
تلاش برای درمان MS
محمدحسین سال ۱۳۸۷ در مقطع PHD با رتبه ۲ کشوری در رشته بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران قبول شد. بعد از آن در جشنواره رازی از دست رئیس‌جمهور وقت هدیه گرفت و سال ١٣٨٨ به عضویت بنیاد ملی نخبگان درآمد و ٤ سال متوالی توانست به دیدار مقام معظم رهبری برود و سال ١٣٨٩ باز هم عنوان نخبه برتر کشور را کسب کند.
او در زمان فارغ‌التحصیلی از شیراز نزدیک به ۱۵ مقاله ISI ، ٩٠ ژن ثبت شده و ١٥ چکیده همایش در کارنامه داشت.
دکتر مروت در مقطع PHD روی پروژه تولید داروهایی کار می‌کند که می‌تواند آینده بهتری را برای بیماران مبتلا به MS رقم بزند.
دستاوردهای علمی
سال ١٣٩٢ بعد از فارغ‌التحصیلی با نمره ٢٠، موقعیتهای تحصیلی و کاری زیادی از آلمان، آمریکا و ژاپن به وی پیشنهاد شد. اما به گفته خودش به دلیل علاقه به خانواده و روحیه وطن‌پرستی برای ادامه زندگی به شیراز برگشت و در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ به عنوان استادیار در دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول به کار شد.
می‌گوید: «وقتی در محیط کار دستاوردهای علمی را مشاهده می‌کنم، فکر می‌کنم با ماندن در ایران می‌توانم برای کشورم مفید باشم و به پیشرفتهای علمی آن افتخار کنم.»
او به جز ثبت بیش از ١٠٥ ژن در پایگاه جهانی ژنها، بیش از ۸۰ مقاله انگلیسی در مجلات خارجی به چاپ رسانده و نزدیک به ۹۰ چکیده همایش در همایش‌های ملی و بین‌المللی داشته است. جدای از آن، در سال ۱۳۹۵ به عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه علوم پزشکی شیراز انتخاب شد و در سال ۱۳۹۶ نیز به عنوان جوان‌ترین استاد با ضریب شاخص H معادل ۱۵ از وی تقدیر به عمل آمد.
زندگی علمی - پژوهشی
دکتر مروت در سال ۱۳۹۷ به عنوان رئیس شتاب دهنده معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شیراز منصوب شد.
او در این مورد می‌گوید: «کاری که در واحد شتاب‌دهنده انجام می‌گیرد، تشکیل تیمهای دانشجویی و هسته‌های فکری به منظور تبدیل ایده‌های دانشجویی به محصولات تجاری در جهت خودکفایی و رفع نیاز به واردات داروها است.»
وی در سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ به عنوان قائم‌مقام مرکز رشد بیوتکنولوژی فعالیت کرد که داروهای نو ترکیب مورد نظر کشور در آن ساخته می‌شود.
همسر دکتر مروت که در سال ١٣٩٤ با وی ازدواج کرد، دکترای تخصصی دندانپزشکی کودکان و استادیار گروه دندانپزشکی کودکان در دانشگاه علوم پزشکی شیراز است. آنها با هم یک زندگی علمی و پژوهشی تشکیل داده‌اند.
عامل موفقیت
مروت معتقد است موفقیت می‌تواند این باشد که انسان از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌هایی که در اختیارش قرار داده شده، بهترین استفاده با بهره‌دهی بالا را ببرد.
وی موفقیتش را مدیون حمایت خانواده و محیط مثبت دانشگاهی که جریان فکری مثبتی در ذهن دانشجوها ایجاد کرده، می‌داند.
مروت برای ایجاد موفقیت، این توصیه‌ها را عنوان می‌کند:
١- داشتن امید و شناسایی و آشنایی با افراد دارای الگوهای موفقیت و مثبت.
٢- برنامه‌ریزی و هدفمندی در زندگی.
٣- تشویق به کار گروهی و همفکری که بازدهی بیشتری دارد.
٤- خوب نگاه کردن و گرفتن ایده در جهت بهبود خلاقیت و کشف ابزارهای تازه.
مروت معتقد است افراد باید سعی کنند رشته انتخابی‌شان به علایق و توانایی‌هایشان نزدیک باشد. او می‌گوید: «دانشجویان باید سعی کنند با چند نفر از دوستانشان یک تیم خوب تشکیل دهند و بتوانند ایده‌هایشان را به عنوان یک محصول اولیه بسازند و در قالب یک شرکت خصوصی ارائه کنند.»
به بیان این استاد مشاور، همه اساتید دانشگاه با دانشجویان در تماس غیر درسی هم هستند و آنها در امور درسی و روحی رها نمی‌شوند.
علم یا ثروت؟
مروت در پاسخ به سؤال «علم بهتر است یا ثروت؟» می‌گوید: «در زندگی اقتصادی پول مسئله مهمی است. اما من هنوز علم را انتخاب و توصیه می‌کنم هر دو را داشته باشند. اگر علم خوب باشد، معمولاً به پول هم ختم می‌شود. پول خیلی مهم و خوب است؛ مخصوصاً این که در کنار آن به علم نافع و خوب برسد. البته شاید برای همه فراهم نشود که به پول برسند؛ ولی این که بتوان از داشته‌ها لذت برد و امید به پیشرفت بهتر داشت و در کل طرز فکر رضایتمندی خیلی مهم است.»
الگوی خانواده
وی که یکی از دلایل موفقیتش را علاقه به مطالعه می‌داند، علت کاهش سرانه آن در جامعه را نبود الگوی مطالعه در خانواده عنوان می‌کند و می‌گوید: «انسان موجود الگوپذیری است که می‌تواند درگیر محیط شود. خیلی از والدین درگیر مسائل فکری و شغلی خودشان هستند و چون بچه‌ها الگوی خوبی در خانواده ندارند، مطالعه نمی‌کنند. از طرفی مطالب سطحی و بدون منبع فضای مجازی باعث شده برخی فکر کنند مطالعه فقط همین است؛ در حالی که مطالعه باید عمیق باشد و بتواند یک حس خوب به افراد بدهد.»
دکتر محمدحسین مروت ضمن قدردانی از پدر، مادر، خواهر و همسرش که به گفته وی همیشه با دلسوزی و ایثار به او کمک کرده‌اند، اظهار امیدواری کرد که جوانهای نی‌ریزی همیشه با توکل، برنامه‌ریزی و نگرش سازنده بتوانند در جامعه تأثیرگذار باشند.
نظر شما
