هفته پیش به بهانهای در حال جستجوی اینترنتی بودم که بهطور اتفاقی به نام همشهری فقیدمان پروفسور منصور حقشناس برخوردم. تا پیش از آن از جایگاه دکتر حقشناس اطلاعات محدودی در ذهن داشتم. این که ایشان مردی بسیار بزرگمنش و متواضع بودند و فوقتخصص خون و سرطانشناسی از آمریکا داشتند.
اما پس از خواندن آن مطالب دانستم که این مرد شریف، فوقتخصص خون و سرطانشناسی از دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا، استاد تمام دانشکده پزشکی دانشگاه شیراز، ریاست بخش پژوهشی هماتولوژی - آنکولوژی دانشگاه شیراز، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی، بنیانگذار سازمان انتقال خون شیراز، پایهگذار بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان نمازی و ... بوده است.
ایشان از معدود پروفسورهای ایرانی بود که در آمریکا و انگلستان نیز کرسی استادی داشت اما خدمت به هموطنان را برگزید و تا پایان عمر پربرکت خود در شیراز به طبابت پرداخت و بسیاری از همشهریان نیز از او بهرهها بردند.
این ناآگاهی نسبت به مفاخر و بزرگان و مشاهیر، به این محدود نمیشود. ما در طول تاریخ بزرگان زیادی داشته و داریم که به دلایل مختلف کمتر شناخته شده و یا اصلاً شناخته نشدهاند و بویژه نسلهای جوان و نوجوان ما نسبت به آنها آگاهی ندارند و حتی شاید نام آنها را نیز نشنیده باشند.
از کسانی مانند فضلبنحاتم و احمد نیریزی و شهاب و قطب گرفته تا دکتر علیاصغر آزاد (بنیانگذار مرکز اتمی دانشگاه تهران و رئیس شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی)، علیاصغر بهرامی (مترجم)، پروفسور فرهنگ ارشاد (دکترای جامعهشناسی از انگلستان)، دکتر حسین آزاد (دکترای روانشناسی از آمریکا)، و دکتر ایرج حقشناس (فوق تخصص اطفال و نوزادان از آمریکا). در کنار آنها عالمان و مجتهدان دینی، هنرمندان، کارآفرینان، ورزشکاران و زنان و مردانی هستند که همشهریان در مورد آنان اطلاعات کمی دارند.
این بیاطلاعی ما و کودکان و جوانانِ ما از بزرگانِ همشهری خود نقیصهای است که باید برای آن تدبیری اندیشید.
البته که بیشتر این مشاهیر در هفتهنامههای عصر نیریز و نیریزان فارس معرفی شدهاند ولی شاید بسیاری از مردم و بویژه نسلهای جدید آن معرفیها را نخوانده و ندیدهاند و یا در ذهنشان باقی نمانده باشد.
پیشنهاد میشود برای تکریم و معرفیِ ماندگارِ این بزرگان، سردیس (مجسمه نیمتنه) آنان از سنگ چینی نیریز در ابعاد واقعی توسط هنرمند محترم جناب آقای جواهرآثار یا دیگر هنرمندان ساخته و همراه با لوح معرفی در محوطه آرامگاه استاد احمد نیریزی نصب شود و با عنوان تالار مشاهیر نیریز مورد بازدید میهمانان استانی و کشوری، مردم، جوانان، دانشآموزان و غیره قرار گیرد. چه شایسته است تا برخی از این بزرگان هنوز در قید حیاتند، با حضور خودِ آنان از سردیسشان رونمایی شود.
برای شناسایی بزرگان نیز باید یک هیئت مشورتی وجود داشته باشد و ملاکهایی در نظر گرفته شود و حتی با مراجعه به نظرات اقشار مختلف مردم، مشاهیر یکبه یک انتخاب و در تالار مشاهیر ماندگار شوند. این تالار حتی شبها نیز با نورپردازی مناسب قابل بازدید است.
البته که باید به هر طریقی جلو ورود دیدگاههای سیاسی و جناحی به این فرایند را گرفت.
این کار همت و گام عملی فرمانداری، شهرداری، شورای شهر و شهرستان، میراث فرهنگی، فرهنگ و ارشاد، مردم، نخبگان، نهادهای مدنی، فعالان اجتماعی، فرهنگی و علمی، و انجمن نیریزیهای مقیم شیراز را میطلبد.
چنین باد